ALMAN HAMAM BÖCEĞİ

Dünyada en yaygın olarak bulunan hamamböceğidir. Adı alman hamamböceği olmasına rağmen almanya kökenli değildir. Afrikanın ekvator bölgesinden bütün dünyaya dağıldığı düşünülmektedir. Almanlar da bunu Prusya hamamböceği olarak isimlendiriyorlar. Avrupadaki ülkeler kendi ülkelerindeki hamamböceklerine komşuluk ilişkileri iyi olmayan ülkelerin adını veriyorlar. Alman hamamböceği ülkemizde kalorifer böceği olarak ta adlandırılır.

Bu hamamböceği tüm kıtalarda insanların yaşadığı her yerde bulunur. Kuzey kutup bölgesindeki evlerde bile rastlanmaktadır. Birkaç bin yıl önce yapılara girip içeride yaşamaya adapte olmuşlardır. Adaptasyon öyle gelişmiştir ki dışarıda yaşayamaz hale gelmişlerdir. Bazı ırklarının yapılar dışında sıcak ve nemli madenler ile çöp konteynerlerinde yaşadıkları tespit edilmiştir.

Ektotermik hayvanlardır, yani vücutları sürekli ısı kaybeder, bu yüzden sıcak bir ortam seçerek vücut sıcaklığını korurlar. Vücut sıcaklığını koruyabilmek için vücutlarının hem ön hem de arka yüzünün bir yüzeye değebileceği yarık ve çatlaklar içinde yaşarlar. Zamanlarının çoğunu %75’ini bu yarık ve çatlaklarda geçirirler. %25’ini de yiyecek ve su aramak için geçirirler. Bilgisayar, telefon, radyo ve televizyon gibi elektrikli cihazlar içlerinde yaşarlar. Bu cihazlarda elektrik tel üzerindeki izolasyon maddesini yiyebilir, ayrıca dışkılarının sebebiyet verdiği nem ile kısa devrelere neden olabilmektedirler.

Karanlığı severler, bu yüzden geceleri aktif olurlar.

Gruplar halinde yaşamayı severler. Özellikle yumurta kapsülü taşıyan dişiler birbirlerinden ayrılmazlar.

Hamamböceklerinin barsaklarında çeşitli simbiyont bir hücreli hayvanlar ve bakteriler yaşar. Bunlar selulozu parçalayıp sindirebilen canlılardır. Bu yüzden hamamböceklerinin beslenmesinde selulozun büyük bir önemi vardır. Bu nedenle seluloz kaynağı olan ahşap yüzeylerde ve karton kutularda yaşamayı çok severler.

Her çeşit şeyi yerler. Yiyecekleri arasında kitap, dergi, kağıt kutular, kağıt para, duvar kağıdı, pul, tablo gibi benzeri şeyler, hububatlı yiyecekler, şekerli maddeler, et ürünleri, peynir, bira, deri ürünleri, saç, ölü veya bozulmaya yüz tutmuş organik maddeler vardır. Hiç bir şey bulamadıkları zaman diğer ölü hamamböcekleri ve kendi veya diğer hamamböceklerinin deri döküntüleri ile beslenirler. Avcı hayvanlar olarak ta kabul edilirler, çünkü tahtakurularının baş düşmanıdırlar. Her şeyi yediklerini söylemiştik, ama az şey yerler. Bir yağ damlası 50 alman hamamböceğinin bir ay beslenmesi için yeterdir. Sırf su ile bir ay yaşayabilirler. Susuzluğa tahammülleri yoktur. 2-3 gün susuz kaldılar mı gündüz vakti de ortalığa çıkıp su aramak için dolaşırlar. Yiyecek ve su olmadan en fazla iki hafta yaşarlar. Çıyanlar ve örümcekler baş düşmanlarıdır.

Gerek vücut yüzeylerinde gerekse barsaklarında taşıdığı mikroorganizmaları beslenmeleri sırasında insanların tükettiği besinlere bulaştırırlar. Bu nedenle ortaya çıkan sağlık sorunları büyük boyutlara ulaşmıştır. Bu güne kadar şu mikroorganizmalar hamamböceklerinden izole edilmiştir.

Ayrıca bunların deri döküntüleri, vücut salgıları ve dışkıları ile bunlarla kontamine olmuş yiyecekler alerjiye sebep olur. Astımlılar, özellikle astımlı çocukların %75’i bu alerjenlere çok duyarlıdır.

Ağız parçalarının ısırıcı-çiğneyici tipte olduklarını söylemiştik. Isırmaz denmelerine rağmen ısırmaları ile ilgili bazı vakalar bildirilmiştir. Hastanelerde çocukların ağızları etrafındaki kurumuş süt kalıntıları ile beslenirken çocukları ısırdığı bilinmektedir. Gemilerde uyuyan askerlerin, denizcilerin nasırlarını, tırnaklarını ve kaşlarını kemirdikleri bildirilmiştir. 1988 yılında New England Journal of Medicine’de bir hastanın her iki kulağından birer alman hamamböceği çıkarıldığı rapor edilmiştir.

Alman hamam böcekleri niçin dünyada en yaygın hamam böcekleridir?

• Diğer hamam böceklerine göre daha çok yumurta oluşturur.
• Gelişim süresi daha kısadır.
• Yumurta kapsülünü kapsülden nimflerin çıkmasına 24 saat kalaya kadar taşır.
• Ergin ve nimfler diğer hamam böceklerine göre daha küçük olduğundan kolayca saklanabilecek yer bulur.
• İnsektisitlere karşı direnç kazanırlar.